Thừa nhận hiện tượng vượt trần lãi suất lại rộ lên gần đây nhưng Thống đốc Nguyễn Văn Bình khẳng định, việc vay mượn lẫn nhau của các ngân hàng không gặp khó khăn. Ngân hàng Nhà nước sẽ có biện pháp hạ lãi suất.
> 'Năm 2012, nên thủ sẵn tiền mặt để đón cơ hội'
> 'Ngân hàng đừng sợ người dân rút tiền'
> Ngân hàng khan tiền đồng dịp cuối năm

Trả lời độc giả trong buổi Đối thoại trực tuyến của Cổng thông tin điện tử Chính phủ sáng 12/1, Thống đốc Nguyễn Văn Bình thẳng thắn, tất cả hiện tượng vượt trần lãi suất đều vi phạm pháp luật và sẽ bị xử lý. Đại diện Ngân hàng Nhà nước cũng thừa nhận việc phát hiện là rất khó khăn do các hình thức “lách luật” hiện đã tinh vi hơn nhiều.

Nguyên nhân chủ yếu dẫn tới hiện tượng này là nhiều ngân hàng gặp khó khăn về thanh khoản, sau một thời gian dài có cơ cấu huy động và cho vay không hợp lý. “Theo quy định, ngân hàng chỉ được dùng 30% vốn huy động ngắn hạn để cho vay trung – dài hạn nhưng thực tế hầu hết các tổ chức tín dụng đều vượt xa con số này. Nhiều nơi cho vay tới 60 - 70%, thậm chí là 100%”, ông Bình cho biết.

Theo đại diện của Ngân hàng Nhà nước, với những nhà băng có tình trạng tài chính thiếu lành mạnh, việc vay mượn trên thị trường liên ngân hàng tất yếu gặp khó khăn. Tuy nhiên, số này chỉ chiếm khoảng 10% tổng lượng giao dịch trên thị trường liên ngân hàng. “90% giao dịch vẫn thực hiện bình thường, với lãi suất thấp”, Thống đốc khẳng định.

Về lộ trình giảm lãi suất, người đứng đầu ngành ngân hàng tái khẳng định lạm phát hạ nhiệt trong thời gian qua chỉ là điều kiện cần, nhưng chưa đủ để giảm lãi suất, bên cạnh những khó khăn về thanh khoản. Việc xem xét điều chỉnh chỉ có thể được xem xét vào cuối quý I/2012.

Thừa nhận giảm chi phí vay là nhu cầu chính đáng của doanh nghiệp cũng như nền kinh tế nhưng theo Thống đốc, bản thân doanh nghiệp cũng cần xem lại cơ cấu vốn và kế hoạch sản xuất kinh doanh của mình. Theo ông Bình, do quá phụ thuộc vào vốn vay (chiếm 80-80% nguồn vốn), hoạt động tài chính thiếu lành mạnh nên nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn khi chính sách tiền tệ thắt chặt và lãi suất tăng cao. “Với một doanh nghiệp thông thường, cơ cấu tài chính ổn định, họ có thể quay vòng vốn 3-4 lần một năm. Khi đó thì lãi suất ngân hàng có là 25% thì doanh nghiệp vẫn có thể chịu đựng được”, ông Bình nhận định.

Thống đốc Ngân hàng thừa nhận, nợ xấu có tăng mạnh trong năm 2011 nhưng vẫn ở trong mức độ kiểm soát được. Ông cũng cho biết do công tác thống kê cũng như chuẩn kế toán còn nhiều khác biệt nên số liệu về nợ xấu của Ngân hàng Nhà nước có thể khác biệt so với một số tổ chức quốc tế. Tuy nhiên, mức nợ xấu hiện tại, dù được thống kê theo chuẩn nào, cũng chưa gây mất an toàn cho hệ thống.